του Κ. Παπαγιαννούλη

   Είναι φοβερό! Οι νέοι καταστρέφονται! Έτσι δείχνουν τουλάχιστον οι κριτικές των πλείστων! Οι νέοι λοιπόν δεν γνωρίζουν απλά μαθηματικά, έχουν πενία γλωσσική και ολοένα χειρότερες επιδόσεις στις πανελλαδικές εισαγωγικές εξετάσεις. «Ω οι ωραίες ημέρες» σύμφωνα με το θεατρικό έργο του Samuel Becket, όπου οι λαμπροί νέοι άλλων εποχών σενέγραπτον με δασείες και υπογεγραμμένες, έλυναν γεωμετρικούς τόπους δια της εις άτοπον απαγωγής και εμελέτων μιγαδικάς συναρτήσεις! Η ‘’καταστροφή’’ των νέων δεν είναι νέα!

    Οι νέοι κατεστράφησαν διαφθειρόμενοι από την εποχή του Σωκράτη. Οι νέοι κατεστράφησαν ακόμη, ασπαζόμενοι την ‘’μαλλιαρήν’’ γλώσσαν αντί της καθαρευούσης, κατεστράφησαν μη ακούγοντας οπερέτες αλλά ρεμπέτικα από τους εκ Μικράς Ασίας εισβολείς, κατεστράφησαν αφήνοντας φράτζα κι ακούγοντας Beatles, κατεστράφησαν βλέποντας και αναγιγνώσκοντας τον ‘’Ζορμπά’’, καταστρέφονται γιατί είναι κολλημένοι σε οθόνες κινητών, καταστρέφονται γλωσσικά με εμβόλιμες αγγλικούρες, και πλείστες άλλες σύγχρονες καταστροφές.

    Η πρόσφατη διαπιστωθείσα καταστροφή αφορά τη Μαθηματική τους υποδομή, όπως κατεγράφη στις πανελλαδικές εξετάσεις. Δεν μπορεί να θεωρηθεί τυχαίο το γεγονός ότι η διαπίστωση αυτή γίνεται κυρίως από τους πενηντάρηδες και βάλε. Βεβαίως, η οριστική παύση λειτουργίας των ‘’αχαμνών’’ προσδιορίζεται πολύ αργότερα, περί τα εβδομήκοντα έτη, όμως η έναρξη τοποθετείται περί τα πενήντα! Στο βιβλίο της “Media Moms & Digital Dads’’ η Yalda T. Uhls παιδοψυχολόγος στο UCLA τονίζει τον συναισθηματικό ρόλο που παίζουν οι αναμνήσεις ενός πενηντάρη και βάλε στην αναπόληση της νεανικής του ηλικίας. Κάθε φορά που συγκρίνουμε την τρέχουσα νεολαία με τη νεολαία της εποχής μας, τη βρίσκουμε κατεστραμμένη.

    Πρότυπο αποτελεί πάντα η νεανική ηλικία του αναπολούντος, όταν δεν είχε λεφτά αλλά είχε ήθος, όταν ήξερε όλη την εγκυκλοπαίδεια απέξω, όταν άκουγε άσματα με μελωδία και στίχους με περιεχόμενο, όταν προσέγγιζε με λεκτική ποιητική πειθώ το άλλο φύλο κ.α. Και με τα μαθηματικά του Ελληνικού εξεταστικού συστήματος τι γίνεται; Δεν είναι λιγότερα αυτά που γνωρίζουν οι εξεταζόμενοι σήμερα; Υπάρχουν δύο τρόποι να αντλήσεις πετρέλαιο: Να σκάψεις ρηχά σε πολλά σημεία, ή να σκάψεις βαθιά σε λίγα σημεία.

    Υπάρχουν αντίστοιχα δύο τρόποι να εξετάσεις γνώσεις μαθηματικών: Να ζητήσεις άλγεβρα – γεωμετρία – τριγωνομετρία – ανάλυση με απλά θεματάκια όπως στη δεκαετία των ‘’λαμπρών’’ 70΄s ή να εξεταστεί μόνο η ανάλυση με θέματα μεγάλου επεξεργαστικού βάθους. Στην πρόσφατη μάλιστα πανελλαδική εξέταση όπου περιορίστηκε έτι η ύλη, ήταν αναμενόμενο να αυξηθεί η ΄΄εντατικότητα’’ αφού περιορίστηκε η ‘’ εκτατότητα’’. Έτσι, υπάρχουν δύο αντίπαλες δυνάμεις: Η εντατικότητα και η εκτατότητα. Τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες το εξεταστικό σύστημα επιλέγει συνειδητά σε αντίθεση με τις περισσότερες χώρες να στραφεί στην εντατικότητα και όχι στην εκτατότητα. Αν ζητούνταν για παράδειγμα τριγωνομετρικές εξισώσεις ή γεωμετρικές ακολουθίες θα είχαμε ενίσχυση γενικής παιδείας.

Αντίθετα ζητούνται π.χ. συναρτήσεις ολοκληρώματα που έχουν ένταση βάθους και όχι έκταση ύλης. Κάτι ανάλογο συμβαίνει με τη Φυσική, όπου στα ‘’ένδοξα’’ 70΄s η ύλη περιλάμβανε ατομική, πυρηνική, οπτική, μαγνητισμό, βαρύτητα, μηχανική, ηλεκτρισμό, θερμότητα, θερμοδυναμική αλλά τα θέματα ήταν βάθους junior bebe απλής αντικατάστασης στους τύπους! Η επιλογή αυτή της εντατικότητας, έχει μοιραίο αποτέλεσμα την έντονη διακύμανση βαθμολογικών αποτελεσμάτων.

    Όμως στην πραγματικότητα, εξετάζει σύνθετες δεξιότητες των υποψηφίων σε αντίθεση με τις προ τεσσαρακονταετίας εξετάσεις που απαιτούσαν μόνο μελέτη. Είμαστε ευτυχείς που οι υποψήφιοι κρίνονται όχι μόνο για τη μελέτη τους αλλά κυρίως για τις ιδιαίτερες δεξιότητες. Το επιστημονικό προσωπικό των Ελλήνων ενθάδε και αλλαχού διακρίνεται γι΄αυτές ακριβώς τις δεξιότητες. Κάποιοι βεβαίως επιμένουν ότι θα πρέπει να γνωρίζουν καλώς όλες τις τριγωνομετρικές ταυτότητες και όλους τους γεωμετρικούς τόπους, όπως άλλοτε. Όμοια, στη Φυσική, επιμένουν ότι θα πρέπει να γνωρίζουν καλώς όλες τις περιπτώσεις δημιουργίας ειδώλου σε σφαιρικό κάτοπτρο.

    Το Ελληνικό σύστημα επιλέγει συνειδητά να διακρίνει τις επεξεργαστικές δεξιότητες και όχι τις απομνημονευτικές. Οι γεωτρήσεις γνώσεων θα σκάψουν σε λίγα μέρη αλλά βαθιά. Η αναπόληση του παρελθόντος προδίδει επερχόμενη ηλικιακή ‘’σιωπή των αχαμνών’’.