του Κ. Παπαγιαννούλη

  Βρισκόμαστε στον Μάρτιο του 2020 Η απαγόρευση μετακινήσεων λόγω εξάπλωσης του ιού covid-19 διευρύνεται. Οι περισσότερες επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών και αρκετές σχετιζόμενες με λιανεμπόριο μετακυλύουν τις υπηρεσίες τους σε διαδικτυακή εξυπηρέτηση πελατών αφενός και τηλεργασία προσωπικού αφετέρου.

Αυτό, αρχικά εισπράττεται ως είσοδος σε νέα νοοτροπία εργασίας, εξοικείωση με τεχνολογία κ.α. Όμως ο εργασιακός μετασχηματισμός έχει ένα άλλο νέο πυρήνα!   Εδώ και 6 χρόνια, στις εισηγήσεις μας σε ημερίδες επαγγελματικού προσανατολισμού, πάντα τονίζαμε τον επερχόμενο βίαιο μετασχηματισμό των επαγγελμάτων ως προς τη νομική τους υπόσταση. Συγκεκριμένα, προβλέψαμε, ότι στο μέλλον οι εργαζόμενοι θα είναι όλοι σχεδόν ελεύθεροι επαγγελματίες. Οι εξαρτημένες θέσεις εργασίας σχεδόν θα εκμηδενιστούν με εξαίρεση ίσως τις δημόσιες υπηρεσίες.  

Η τάση αυτή την οποία προβλέψαμε, στηρίχτηκε στα εξής δεδομένα: Η τεχνολογία παρέχει τη δυνατότητα της τηλεργασίας εδώ και 15 χρόνια τουλάχιστον, όμως τώρα τα ευρυζωνικά δίκτυα μπορούν να καλύψουν όλες τις απαιτήσεις. Οι επιχειρήσεις αναζητούν πάντα τρόπους μείωσης του εργασιακού κόστους και με τον τρόπο αυτό απαλλάσσονται από τις εργοδοτικές εισφορές. Οι επιχειρήσεις μειώνουν τα έξοδα εγκαταστάσεων προσωπικού, μισθώματα, εξοπλισμός κ.λ.π.   Οι εργαζόμενοι θα βλέπουν πλέον τις επιχειρήσεις σαν πελάτες τους και όχι σαν εργοδότες τους. Η δέσμευση που θα έχουν είναι η ιδιωτική σύμβαση συνεργασίας.

Προς το παρόν οι εργασιακές σχέσεις με προσωπικό εξαρτημένης εργασίας το οποίο εργάζεται εξ’ αποστάσεως βρίσκονται σε γκρίζες ζώνες ως προς τη νομική τους κάλυψη. Πρόσφατο είναι το παράδειγμα του υπουργείου εργασίας, όπου επισημοποιήθηκε αμοιβή εξαρτημένης εργασίας εξ΄αποστάσεως για την κάλυψη αναγκών των επιχειρήσεων. Περιττεύει να σχολιάσουμε πόσο γκρίζες είναι εδώ οι νομικές ζώνες επί του παρόντος.   Η παραπάνω πρόβλεψη με παγκοσμιοποιημένα χαρακτηριστικά ανήκει στη γενικότερη κατηγορία του  BUSINESS OUTSOURCING , που σημαίνει, ότι οι επιχειρήσεις θα αναζητούν εξωτερικούς συμβεβλημένους συνεργάτες για τις επιμέρους εργασίες τους σε αντικατάσταση προσωπικού εξαρτημένης εργασίας. Η δεύτερη σημαντική πρόβλεψη αφορά στη λεγόμενη SHARING ECONOMY .

 Σύμφωνα με την τάση αυτή, όλοι πλέον θα έχουν τη δυνατότητα εισοδήματος, έχοντες ή μη έχοντες κεφάλαιο, έχοντες ή μη έχοντες περιουσιακά στοιχεία. Η αρχή έγινε με διαμεσολαβητικές πλατφόρμες όπως η Airbnb και το Uber για τα οποία προϋποτίθεται η ύπαρξη οικήματος ή οχήματος, όμως επεκτείνεται τάχιστα και στους μη έχοντες, όπως ενδεικτικά αναφέρουμε το peopleperhour.com, το toptal.com, το starofservice.com, τα οποία δίνουν τη δυνατότητα για εισόδημα σε όλους όσους θέλουν να γίνουν freelancers.   Στον προσφιλή μας κλάδο των φροντιστών, ίσως αυτό να σημαίνει ανησυχητικά μαντάτα, καθώς με την εργασία εξ΄αποστάσεως, δίνεται η δυνατότητα σε καθηγητές ιδιαίτερων μαθημάτων - οι οποίοι κατέχουν ήδη ένα μεγάλο μερίδιο της αγοράς - να διεκδικήσουν μαθητές από όλη την επικράτεια.   Η τηλεργασία άλλαξε βιαίως τρόπους σκέψεις και πρακτικές. Ο άνθρωπος ενός εκατομμυρίου ετών όμως επιβίωσε και κυριάρχησε κυρίως λόγω ενός χαρακτηριστικού του: ΠΡΟΣΑΡΜΟΣΤΙΚΟΤΗΤΑ!